بتن آماده به بتنی می گویند که در کارخانه بتن سازی تولید و به محل بتن ریزی ارسال می شود. معمولا بتن آماده برای پروژه های کوچک تر مورد استفاده قرار می گیرد. در پروژه های بزرگ ایستگاه مرکزی بتن سازی در محل پروژه ساخته می شود تا فرایند تولید بتن و بتن ریزی تسهیل یابد. بتن آماده با توجه به ویژگی های درخواستی پیمانکار مبنی برمیزان مقاومت، ساخته می شود.
هر چه میزان آب نسبت به سیمان کمتر باشد مقاومت بتن بیشتر می شود و بالعکس. هر چه میزان آب بیشتر باشد از مقاومت بتن آماده کاسته می شود. قیمت بتن آماده کمی بالاتر از بتن معمولی ساخته شده در محل پروژه می باشد اما این افزایش قیمت با صرفه جویی در بتن ریزی، هزینه ناظر بتن و مقدار سیمان مصرفی جبران می شود.
بتن آماده نوعی بتن است که در کارخانه تحت شرایط کنترل‌شده تولید و سپس به محل پروژه ساختمانی حمل می‌شود. این بتن از ترکیب دقیق مواد اولیه‌ای مانند سیمان، آب، شن، ماسه و افزودنی‌های شیمیایی تهیه می‌شود. استفاده از بتن آماده به دلیل کیفیت یکنواخت، کاهش زمان ساخت و ساز، و افزایش بهره‌وری، در پروژه‌های ساختمانی بسیار رایج است. این نوع بتن به دلیل تنوع بالا و قابلیت تطبیق با نیازهای مختلف، گزینه‌ای مناسب و کارآمد در صنعت ساخت و ساز به شمار می‌آید. در ادامه به انواع بتن آماده شاره کرده‌ایم:
بتن معمولی: این نوع بتن برای کاربردهای عمومی ساختمانی استفاده می‌شود و دارای مقاومت استاندارد است.
بتن مسلح: در این نوع بتن، میلگردهای فولادی به‌منظور افزایش مقاومت کششی و خمشی در آن قرار می‌گیرند.
بتن سبک: با استفاده از مواد سبک‌تر مانند پوکه معدنی یا فوم تولید می‌شود و برای کاهش وزن سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بتن خودتراکم: دارای خاصیت جریان‌پذیری بالاست و نیاز به لرزش برای جای‌گیری ندارد، مناسب برای قالب‌های پیچیده و مکان‌های با دسترسی سخت.
بتن با مقاومت بالا: برای سازه‌هایی که نیاز به مقاومت فشاری بالاتری دارند، مانند پل‌ها و ساختمان‌های بلند استفاده می‌شود.
کاربرد بتن آماده چیست؟
ساختمان‌های مسکونی و تجاری: بتن آماده در ساخت دیوارها، سقف‌ها، ستون‌ها و پی‌ها استفاده می‌شود. کیفیت و یکنواختی این بتن باعث افزایش دوام و مقاومت سازه‌های ساختمانی می‌شود.
پل‌ها و تونل‌ها: مقاومت بالا و خواص مکانیکی عالی بتن آماده، آن را برای ساخت پل‌ها و تونل‌ها مناسب می‌کند. این نوع بتن می‌تواند بارهای سنگین و شرایط محیطی سخت را تحمل کند.
جاده‌ها و راه‌ها: بتن آماده برای ساخت روسازی جاده‌ها، پیاده‌روها و مسیرهای عبور و مرور استفاده می‌شود. این بتن به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و شرایط آب و هوایی، عمر طولانی‌تری دارد.
سازه‌های آبی: بتن آماده در ساخت سدها، کانال‌ها، مخازن آب و سازه‌های مرتبط با آب استفاده می‌شود. افزودنی‌های ضد آب در بتن آماده باعث افزایش مقاومت آن در برابر نفوذ آب می‌شود.
پروژه‌های صنعتی: بتن آماده برای ساخت فونداسیون‌ها و سازه‌های بزرگ صنعتی مانند سیلوها، برج‌ها و پالایشگاه‌ها به کار می‌رود.
پروژه‌های زیربنایی: این بتن در ساخت فرودگاه‌ها، بنادر، متروها و ایستگاه‌های راه‌آهن استفاده می‌شود.
نحوه اختلاط بتن آماده
بتن آماده طبق استانداردهای سازمان ملی استاندارد ایران به صورت خمیری در کارخانه تولید و به خریدار ارسال می شود. بتن های آماده به سه شکل منفاوت مخلوط و به مشتری عرضه می گردد که در ادامه به بیان نحوه اختلاط بتن آماده می پردازیم:
• اختلاط کامل در ایستگاه مرکزی: این نوع بتن با تجهیزات مخلوط کن در ایستگاه مرکزی به طور کامل و مطابق با استانداردهای تعریف شده بتن مخلوط و مورد استفاده قرار می گردد.
• اختلاط ناتمام در ایستگاه مرکزی: در این نوع بتن، اختلاط در ایستگاه مرکزی صورت می گیرد اما نه به صورت کامل. اختلاط نهایی در کامیون و هنگام حمل صورت می گیرد و به محل بتن ریزی تحویل داده می شود.
• اختلاط کامل در مخزن کامیون مخلوط کن حمل بتن: کلیه فرایند اختلاط در کامیون و هنگام حمل صورت می گیرد و در نهایت به کارگاه های عمرانی تحویل داده می شود.
استفاده از بتن آماده مزایا و معایبی را با خود به همراه دارد که در ادامه ذکر شده اند:
مزایای استفاده از بتن آماده
• استفاده از بتن آماده موجب کیفیت بالا و کاهش تغییرات بتن می شود.
• مناسب برای پروژه های عمرانی کوچکی که فضای کم یا شلوغی دارند.
• کامیون های مخلوط کن که هنگام حمل که موجب جدایی دانه ها می شود و از کاهش کارایی بتن جلوگیری می کند.
• بدون نیاز به خلاطه و ساخت بتن به میزان کم و بتن ریزی متناوب تسهیل می یابد.
انوع کارخانه های بتن آماده
کارخانه بتن آماده مرطوب
در این کارخانجات از یک سیستم تامین آب استفاده می شود و دارای تجهیزات و ماشین آلات بیشتری ست به همین دلیل این کارخانه ها بزرگتر می باشند. به دلیل مرطوب بودن بتن و استفاده آب در این نوع از بتن این کارخانه دارای خروجی بیشتری می باشد.در این کارخانجات می توان میکسرهایی بین 6 تا 8 متر مکعب یافت که طی 45 ثانیه می توانند بتن آماده را مخلوط کنند.
کارخانه بتن آماده خشک
این کارخانه ها بتن آماده را به صورت خشک و یکنواخت فراهم کرده و به میکسر منتقل می کنند. حرکت پلاستیکی بتن درون میکسر موجب می شود بتن به خوبی مخلوط شده و مخلوط یک دستی به ما بدهد.
کارخانه بتن آماده نیمه مرطوب
در کارخانه بتن آماده نیمه مرطوب ترکیب شن، ماسه، سبمان و آب با یکدیگر مخلوط می شوند، سپس دانه های شن و دوغاب به میکسر اضافه می گردد. در این کارخانه ها زمان بارگیری بتن آماده کاهش می یابد.
کارخانه بتن آماده ترکیبی
در این کارخانه ها ترکیبی از سیستم کارخانه بتن آماده مرطوب و بتن آماده خشک استفاده می شود و اغلب بتن آماده خشک را تولید می کند. این نوع بتن مناسب برای پروژه های کوچک می باشد و ظرفیت این کارخانه ها بین 2 تا 8 متر مکعب می باشد.